In de nadagen van het Romeinse rijk werd Maastricht de eerste christelijke stad, toen Servaas uit Armenië de eerste, en tevens de meest vereerde bisschop in Nederland werd. Hij zou persoonlijk de sleutels van Petrus hebben ontvangen; Atilla de hun hebben verjaagd en zijn graf onder de huidige Servaaskerk werd een waar pelgrimsoord. In de middeleeuwen werden de stadsmuren gebouwd die je nog steeds overal terugziet; de poorten en de belangrijkste kerken: de onze Lieve vrouwe en het complex rondom het graf van Servaas op het huidige Vrijthof.

In deze periode schoten de kloosters als paddestoelen uit de grond. Bezoek de middeleeuwse schatkamer van Servaas met haar imposante kist voor de heilige en sta versteld van de kunst en kunde in het twaalfde eeuwse Maastricht! In de dertiende eeuw was de stad verbonden aan zowel Luik als de hertogen van Brabant en in deze tijd werd de stad opnieuw ommuurd. De helpoort stamt uit de dertiende eeuw, hoewel het lijkt alsof deze pas gisteren werd opgericht. In 1430 werd Brabant, en dus ook Maastricht, toegekend aan de hertogen van Bourgondië. Karel de stoute verbleef in het pand aan het vrijthof dat tegenwoordig het museum aan het vrijthof is. Als je goed kijkt zie je het wapen van zijn nakomeling Karel V op de facade. 

Hoewel het wellicht verleidelijk is te blijven hangen in haar kroegen en winkels, nodigt Maastricht uit te dwalen. Voor de mooiste wandeling loop je vanaf het Vrijthof tot het Onze Lieve Vrouweplein. Wanneer je op het Vrijthof staat, zie je links het Spaanse gouvernement, ofwel het museum aan het vrijthof, met het wapen en de leus van Karel V op haar facade. Aan de rand ligt in den ouden vogelstruys, de oudste kroeg van de stad die al maar liefst 600 jaar dienst doet als kroeg! Als je rechts voorbij en achterom de Servaaskerk loopt, zie je haar imposante facade. Loop onder de stenen poorten door en zie ook de rode Sint Jans toren. De eerste Nederlandse dichter, van der Veldeke, zit er vreedzaam bij. 

Ga vervolgens rechts op de Bouillonstraat. Recht voor je zie je het café dat leeft buiten tijd: Tribunal. Als je na Tribunal linksaf gaat, kom je op de Ezelsmarkt, zoals die bronzen ezel al deed denken. Wellicht werden hier, waar de Jeker stroomt, ezels verhandeld. Het is waarschijnlijker dat het hier ging om ‘esselen’, het slaan en behandelen van laken.

Als je de aan de overzijde weer omlaag loopt, loop je de Zwingelput in. Hier zie je enkele van de 21 (!) middeleeuwse kloosters en broederschappen. Rechts op de hoek van de grote Looijerstraat, die herinnert aan de middeleeuwse leerlooierijen, zie je het portaal van het sint Martinushofje. 

Opvallend op deze plek is het standbeeld van dr Maastrichtse schrijver en regisseur Alfons Olterdissen (1865-1923). Zijn opera Trijn de Begijn is tegenwoordig het Maastrichts volkslied. Als André Rieu dit ten tonele brengt, krijg ik stiekem kippenvel:

Ga dan links en tegenover café Forum rechts de stenenbrug in. Rechts vindt je bisschopsmolen, één van de oudste, en beslist de beste, bakkerij van de stad. Hier moet je zijn voor vloai! Ga vervolgens de koestraat in, één van de gezelligste straten, waar de bestrating doet denken aan Rome. Of is het de wijn bij via Mucca? 

Voor een heerlijke en bijzondere middag bezoek je centrum Marres, gelegen op de Capucijnenstraat, op een steenworp afstand van het Vrijthof. Museum Marres organiseert dikwijls interessante en moderne tentoonstellingen. In Marres Kitchen geniet je tussen de bloemen van mezze uit het midden-oosten. Libanon meets Griekenland! De antipasti en de falafel zijn ongekend, net als de mutabal met granaatappel. In de tuin van Marres voel je je wederom ver van huis en tegelijkertijd verrassend thuis.